حنان نت

آیت‌الله بهجت می‌گوید: امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) پس از ظهور، خود را به‌واسطه امام حسین (علیه‌السلام) به همه عالم معرفی می‌کند، بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین (علیه‌السلام) را شناخته باشند و پیاده‌روی اربعین بهترین فرصت برای این کار است. از هنگامی‌که نخستین زائر مضجع منور اباعبدالله الحسین (علیه‌السلام)، جابر بن عبدالله انصاری در روز اربعین از مدینه به سمت کربلا رهسپار شد تاکنون ۱۳۷۳ سال می‌گذرد.

در این سال‌ها علما و اولیای الهی برای زیارت سیدالشهدا (علیه‌السلام) در روز اربعین اهمیت و جایگاه والایی قائل بودند و با پای پیاده از نجف اشرف به‌سوی کربلا رهسپار می‌شدند، بی‌شک جابر بن عبدالله، نخستین زائر کربلای معلی در روز اربعین سال ۶۱ هجری است، این سنت حسنه نیز در سال‌های حضور ائمه معصومین (علیهم‌السلام) باوجود حکومت سفاک و خون‌ریز اموی و عباسی انجام‌شده است.

سنت پیاده‌روی اربعین در زمان شیخ انصاری وجود داشته است/ احیاگر سنت پیاده‌روی بعد از شیخ انصاری که بود؟

در برخی از روایات تاریخی بیان‌شده است که زیارت کربلا با پای پیاده در زمان «شیخ انصاری»(متوفی سال ۱۲۸۱ قمری) رسم بوده است،‌ اما در برهه‌ای از زمان به ورطه فراموشی سپرده می‌شود که درنهایت توسط «شیخ میرزا حسین نوری» دوباره احیا می‌شود.

این عالم بزرگوار اولین بار در عید قربان به پیاده‌روی از نجف تا کربلا اقدام کرد که ۳ روز درراه بود و حدود ۳۰ نفر از دوستان و اطرافیانش وی را همراهی می‌کردند، نیز با وی بودند، «محدث نوری» ازآن‌پس تصمیم گرفت، هرسال این کار را تکرار کند، ایشان آخرین بار در سال ۱۳۱۹ هجری با پای پیاده به زیارت حرم اباعبدالله حسین (علیه‌السلام) رفت.

به‌هرروی بر مراقبه کننده لازم است که بیستم صفر (اربعین) را برای خود روز حزن و ماتم قرار داده بکوشد که امام شهید را در مزار حضرتش (علیه‌السلام) زیارت کند، هرچند تنها یک‌بار در تمام عمرش باشد، چنانکه حدیث شریف، علامت‌های مؤمن را پنج امر ذکر کرده است: ۵۱ رکعت نماز در شبانه‌روز، زیارت اربعین،‌انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک گذاشتن و بلند بسم‌الله الرحمن الرحیم‏ گفتن در نمازها.

آداب اربعین از منظر میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

آری! ازآن‌پس بسیاری از عاشقان اهل‌بیت و امام حسین (علیه‌السلام) و نیز برخی علما و حتی مراجع تقلید با پای پیاده به کربلا سفرکرده‌اند، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی یکی از مراجع عالی‌قدر جهان تشیع که خود بارها با پای پیاده از عتبه علویه، رهسپار عتبه حسینی شده است، درباره مراقبه و بزرگداشت روز اربعین حسینی چنین می‌گوید: «به‌هرروی بر مراقبه کننده لازم است که بیستم صفر (اربعین) را برای خود روز حزن و ماتم قرار داده بکوشد که امام شهید را در مزار حضرتش (علیه‌السلام) زیارت کند، هرچند تنها یک‌بار در تمام عمرش باشد، چنانکه حدیث شریف، علامت‌های مؤمن را پنج امر ذکر کرده است: ۵۱ رکعت نماز در شبانه‌روز، زیارت اربعین،‌انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک گذاشتن و بلند بسم‌الله الرحمن الرحیم‏ گفتن در نمازها». (ترجمه المراقبات، کریم فیضی، صفحه ۸۵)

چرایی اهمیت پیاده‌روی روز اربعین از منظر بهجت العرفا

آیت‌الله محمدتقی بهجت فومنی درباره نقش پیاده‌روی روز اربعین می‌گوید: روایت دارد که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) که ظهور فرمود، پنج ندا می‌کند به اهل عالم، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین قَتَلُوهُ عَطشاناً، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین سحقوه عدوانا،… امام زمان خودش را به واسطه امام حسین (علیه‌السلام) به همه عالم معرفی می‌کنند … بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، امام حسین (علیه‌السلام) را شناخته باشند… اما الآن هنوز همه مردم عالم، حسین (علیه‌السلام) را نمی‌شناسند و این تقصیر ماست، چون ما برای سیدالشهدا (علیه‌السلام) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود، پیاده‌روی اربعین بهترین فرصت برای معرفی امام حسین (علیه‌السلام) به عالم است.

بااینکه زیارت سید‌الشهدا (علیه‌السلام) در اکثر برهه‌های تاریخی به‌سختی انجام می‌شد و جان زائران درخطر بود، اما بااین‌وجود عاشقانه خطرات را به جان می‌خریدند و به پابوسی امام حسین (علیه‌السلام) در روز اربعین نائل می‌شدند.

مریم شیرمردان